Przystępując do budowy domu zadajemy sobie pytanie , z czego budować? Na rynku występuje obfitość różnorodnych materiałów, zaś producenci prześcigają się w ich zachwalaniu, podając liczne właściwości nie zawsze znane, nie zawsze wiarygodne i nie zawsze sprawdzone. W potoku informacji i reklamy łatwo może się zagubić nie tylko indywidualny inwestor, ale również wytrawny deweloper czy profesjonalny inwestor.
Tymczasem odpowiedź na postawione pytania jest prosta. Jeżeli ma to być dobry dom, to należy budować go z ceramiki. Ceramika to materiał budowlany sprawdzony przez wieki, wynaleziony w Mezopotamii kilka tysięcy lat temu. Z wyrobów ceramicznych budowano nie tylko wspaniale świątynie i domy możnowładców, ale z czasem stały się podstawowym materiałem budowlanym do wznoszenia jakichkolwiek budowli w starożytności i średniowieczu. Ceramika była podstawą budowy miast całego świata w epoce uprzemysłowienia. Obecnie powstają z niej nowoczesne domy mieszkalne i obiekty użyteczności publicznej. Ceramika się nie starzeje, a wręcz przeciwnie – w wyniku postępu technologicznego materiał ceramiczny uzyskał dodatkowe korzystne właściwości, wyroby uzyskały nowoczesną formę, zaś techniki murowania zostały udoskonalone i przystosowane do szybkiego wznoszenia murów. Właśnie z ceramiki buduje się najlepsze domy.
Ale co to znaczy dobry dom? Czym powinien się charakteryzować?
Wytrzymałość i trwałość
Dom powinien mieć mocną konstrukcje, to znaczy ściany, stropy i inne elementy budowlane powinny gwarantować zdolność przeniesienia wszystkich obciążeń i oddziaływań, jakie mogą występować w czasie użytkowania. Powinien być trwały, to znaczy materiały użyte do jego budowy nie powinny pogarszać swoich właściwości z biegiem czasu.
W przypadku ceramicznych materiałów budowlanych wytrzymałość i trwałość idą w parze. Wytrzymałość na ściskanie wyrobów ceramicznych jest bardzo wysoka, od 5 do 30 Mpa, a w przypadku wyrobów klinkierowych od 35 do 60 Mpa. Głównie z tego względu, przy odpowiednio dobranej zaprawione, bardzo wysoka jest wytrzymałość charakterystyczna murów na ściskanie. W przypadku murów z pustaków ceramicznych o wytrzymałości indywidualnej 15 Mpa wynosi 8 Mpa. Z pustaków ceramicznych można projektować mury konstrukcyjne o grubości 188, 250, 288 mm, a z pustaków poryzowanych 188, 250, 288, 300, 380, 400 i 440 mm.
Trwałość wyrobów ceramicznych murowych i elewacyjnych jest znana – liczy się ją w dziesiątkach i setkach lat. Można, zatem z wyrobów ceramicznych zaprojektować i zbudować dom wytrzymały i trwały, a pamiętać trzeba, że nie stać naszego społeczeństwa na budowanie domów na jedno pokolenie.
Bezpieczeństwo
Bezpieczny dom to taki, w którym nie występują żadne zagrożenia dla zdrowia i życia, a w przypadkach losowych ograniczone skutki zagrożeń. Ceramiczne wyroby budowlane produkowane są wyłącznie z naturalnych surowców. Nie zawierają one i nie emitują do otoczenia związków czy substancji szkodliwych. Poziom emisji związków promieniotwórczych jest podobny do promieniotwórczości naturalnej drewna. W przypadkach losowych takich jak pożar, konstrukcja nośna budynku nie ulega zniszczeniu, a nawet uszkodzeniu. Odporność ogniowa ścian z wyrobów ceramicznych jest bardzo wysoka. Odporność ogniowa ścian z wyrobów ceramicznych o grubości 250 mm z uwagi na nośność (N), szczelność (S), oraz izolacyjności (I) wynosi REI 240 (min) a ściany o grubości 120 mm – EI 120 (min). Ten ostatni przypadek oznacza, że z pustaków ceramicznych mogą być wykonywane ściany działowe o grubości 120 mm rozgraniczające strefy ochrony przeciwpożarowej.
Komfort zamieszkania
Pożądany poziom komfortu domu , mieszkania czy miejsca pracy wyznaczają parametry cieplno – wilgotnościowe, dobra izolacyjność akustyczna, sprawna wentylacja oraz estetyka zewnętrzna całego budynku.
Z wyrobów ceramicznych można z powodzeniem budować ściany spełniające aktualne wymagania Polskie Normy UPT ”Ochrona cieplna budynków” dotyczące izolacyjności cieplnej przegród. Zarówno jednowarstwowe ściany z materiałów ceramicznych, jak również prawidłowo zaprojektowane ściany warstwowe charakteryzują się dwiema bardzo korzystnymi właściwościami parochłonnością i paro przepuszczalnością oraz dużą zdolnością akumulacji ciepła. Dzięki tym własnościom temperatura i wilgotność wewnątrz pomieszczeń przez długi czas pozostają na stałym poziomie mimo gwałtownych, zmian tych parametrów na zewnątrz budynku. Mamy do czynienia ze stałym, korzystnym dla człowieka mikroklimatem.
W budynku, w którym ściany zewnętrzne wykonane są z wyrobów ceramicznych nie odczuwa się hałasu wytwarzanego na zewnątrz budynku. Grubość tych ścian, wynikające z warunku nośności, zapewnia spełnienie wymagań normowych. Również ściany wewnętrzne z ceramiki doskonale zabezpieczają przed hałasem wytwarzanym przez użytkowników innych pomieszczeń oraz przez urządzenia budynku. Komfort pod względem izolacyjności akustycznej w tym przypadku zapewnia:
- ściana działowa między pokojami o grubości 65 mm z wszystkich wyrobów ceramicznych /także o gr. 80mm/ Rw=37 dB
- ściana działowa między pokojami, a sanitariatami o grubości 120 mm z wszystkich wyrobów ceramicznych Rw=42 dB,
- ściana międzymieszkaniowa o grubości 250 mm z wszystkich wyrobów ceramicznych Rw=52 dB.
Poczucie komfortu dają również względy estetyczne. Dom powinien się podobać, a z wyrobów ceramicznych można łatwo kształtować różne oryginalne formy architektoniczne domu, jego wnętrza i elewacji, a także otoczenia – według upodobań mieszkańców.
Niski koszt budowy
Na koszt budowy składa się cena materiałów i koszty robocizny – właśnie te elementy kosztów zależą bezpośrednio od rodzaju przyjętych materiałów.
Koszty zakupu materiałów należy oceniać na podstawie gwarancji spełnienia wszystkich wymagań z zakresu biologii budowlanej. Z przeprowadzonej poprzednio oceny wynika jednoznacznie, że materiały ceramiczne charakteryzują się najwyższą wartością użytkową, a najlepsze materiały nie mogą być najtańsze. Można natomiast powiedzieć, że ceramiczne materiały są relatywnie niedrogie, ich ceny utrzymują się na niezmienionym poziomie, mimo ogólnego wzrostu cen. Jest to wynikiem systematycznego obniżania kosztów produkcji. Koszt wykonania muru z wyrobów ceramicznych ulega systematycznemu obniżaniu. Dzieje się tak w wyniku produkcji wyrobów nowego typu: o większych wymiarach, mniejszej masie objętościowej, przystosowanych do nowych technik budowania, zwłaszcza w systemie pióro – wpust pozwalających na znaczne zmniejszenie pracochłonności murowania. Koszt wznoszonych murów jest tym mniejszy im większe są wyroby ceramiczne. Przykładowo, pracochłonność wykonania 1 m muru o grubości 250 mm z cegły tradycyjnej wynosi 2,3 roboczogodzin, muru o grubości 288 mm /pustak Max/ - 1,8 roboczogodziny, muru o grubości 440 z pustaków w systemie pióro – wpust – 1,4 roboczogodziny.
Wracając do pytania, z czego budować? To okazuje się, że odpowiedź na nie wcale nie jest trudna, jeżeli weźmie się pod uwagę kryteria, jakim powinien odpowiadać solidny i zdrowy dom, w którym chcielibyśmy zamieszkać będzie to na pewno ceramika czerwona. Za budową domu z cegły ceramicznej przemawiają jeszcze inne względy takie jak możliwość budowy domu w jednolitej strukturze materiałowej – od fundamentu po dach oraz łatwość murowania.
Niski koszt eksploatacji
Najważniejszymi, ze względu na zastosowane materiały, elementami kosztów eksploatacji domu są koszty ogrzewania i na ogół koszty konserwacji.
Dom powinien być zaprojektowany tak, aby straty ciepła przez wszystkie przegrody były jak najmniejsze. Do budowy należy stosować takie materiały, których właściwości dotyczące izolacyjności cieplnej nie ulegają degradacji z biegiem czasu i nie przemarzają w przypadku zawilgocenia. Stosując wyroby ceramiczne można łatwo spełnić te wymagania.
Z pustaków i cegieł ceramicznych oraz warstwy materiału termoizolacyjnego o grubości 80 – 120 mm można wykonywać ściany warstwowe o współczynniku przenikania ciepłą 0,2 – 0,3 W/(m2K), a z pustaków termoizolacyjnych wykonanych z ceramicznego tworzywa poryzowanego ściany jednowarstwowe o współczynniku 0,3 – 0,5 W/(m2K). Są to najbardziej uzasadnione rodzaje ścian, pozwalające na zminimalizowanie strat ciepła, a co za tym idzie kosztów ogrzewania przy stosunkowo najmniejszych kosztach budowy.
Dom, w którym mury, elewacje, pokrycia dachowe, posadzki i po części wykładziny ścian wykonano z ceramicznych materiałów przez wiele lat nie wymaga praktycznie żadnych zabiegów konserwacyjnych. Można śmiało powiedzieć, że im więcej ceramiki, tym niższe koszty konserwacji domu.
Z powyższych rozważań wynika jasno, że walory użytkowe materiałów ceramicznych są niepodważalne, że dom z nich wybudowany spełnia wszystkie, najdalej idące wymagania konstrukcyjne i tzw. biologii budowlanej.
A więc po prostu należy budować z ceramiki czerwone najlepiej z cegieł.