Aktualności

Ponownie dyskutowaliśmy w Sejmie o kryzysie w budownictwie

Ponownie dyskutowaliśmy w Sejmie o kryzysie w budownictwie

W dniu 23 stycznia odbyło się kolejne posiedzenie sejmowej Podkomisji stałej do spraw rozwoju gospodarczego, która  ponownie pochyliła się nad problemami branży budowlanej.

W posiedzeniu udział wzięli Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Pan Michał Jaros, zastępca dyrektora Departamentu Wspierania Polityk Gospodarczych w Ministerstwie Finansów Pan Jacek Partyka oraz przedstawiciele kilku organizacji branżowych. Zrzeszenie było reprezentowane przez Dyrektora Biura Tomasza Rowińskiego, Wiceprezesa Zarządu Włodzimierza Zawrzykraja oraz Członka Zarządu Tomasza Trojanowskiego.

Nagranie z posiedzenia można prześledzić TUTAJ

W czasie niespełna godzinnego posiedzenia aktualny stan prac nad rozwiązaniem kryzysu w branży budowlanej przedstawił reprezentujący MRiT Pan Michał Jaros. Informacje te nie były nowymi danymi, jednocześnie w kontekście głównych postulatów środowiska budowlanego rozczarowującymi. Choć ze słów Pana Ministra wynika, że resort monitoruje na bieżąco trudną sytuację branży, to tak naprawdę prowadzi prace wyłącznie nad jednym jedynym programem dotyczącym jednolitego wsparcia kredytobiorców w zakresie preferencyjnego kredytu z przeznaczeniem na zakup mieszkania lub budowę domu. W dodatku od sierpnia ubiegłego roku prace stanęły w miejscu z uwagi na brak porozumienia w rządzie co do kształtu i kierunku rozwiązań potencjalnego programu i nie wiadomo czy oraz kiedy zostaną wznowione i ewentualnie znajdą finał w postaci uruchomienia takiego wsparcia. Ze słów Pana Jarosa wynika, że MRiT jest przychylne branży, ale na ten moment zrobiło wszystko, co było możliwe. Przyznać należy, że w obliczu trwającego trzeci roku i pogłębiającego się kryzysu trudno w sposób racjonalny komentować takie stanowisko.

Jeszcze mniej perspektywiczne było wystąpienie przedstawiciela Ministerstwa Finansów, który co do zasady sceptycznie ocenił możliwość wprowadzenia postulatu branży dotyczącego czasowego zwolnienia z podatku VAT materiałów budowlanych zakupywanych przez osoby fizyczne na cele związane z budową lub remontem domów albo mieszkań. Argumentowana był trudna sytuacja budżetu państwa. Ponadto możliwość bezpośredniego zastosowania postulowanego mechanizmu została wprost wykluczona z uwagi na regulacje europejskie. Jeżeli w ogóle to raczej w postaci jakiejś formy ulgi podatkowej. Aczkolwiek Ministerstwo na ten moment nie przeprowadziło żadnych symulacji ani projekcji ewentualnych rozwiązań w kontekście ich kosztów oraz potencjalnych korzyści.  Pan Partyka przyznał także w dalszej dyskusji, że nic mu nie wiadomo, aby w Ministerstwie Finansów przeprowadzona została jakakolwiek ocena porównawcza skutków wprowadzenia ulgi dotyczącej czasowego zwolnienia materiałów budowlanych z podatku VAT vs. koszty budżetowe powiększania się szarej strefy związanej ze sprzedażą materiałów budowalnych. A z raportu przedstawionego przez Związek Pracodawców Prywatnych wynika, że straty spowodowane szarą strefą przy sprzedaży tylko betonu wynoszą rocznie 1 mld złotych. Trudno więc przyjąć z powagą podejście Ministerstwa Finansów do potrzeb branży budowlanej, gdy przez 1,5 roku nie dokonało tak naprawdę rzeczowych analiz zasadności i możliwości wdrożenia postulowanego przez branżę rozwiązania nawet po to, aby wykazać, że jest to ekonomicznie niezasadne lub nierealne ze względów budżetowych.

Konkludując przedstawiciele organizacji branżowych uczestniczący w posiedzeniu Podkomisji zgodnie ocenili, że dotychczasowa postawa ministerstw mających najwięcej narzędzi do pobudzenia budownictwa nie napawa optymizmem i jest mocno pasywna.

---------------------------------------------

Najlepszym podsumowaniem odbytej dyskusji jak zawsze są twarde dane dotyczące bieżącej sytuacji w budownictwie. A one przedstawiają się następująco:

1.    Z danych statystycznych GUS wynika, że w okres I – XI.2024:

·        oddano do użytkowania o 10,6% r/r mniej mieszkań,

·        rozpoczęto budowę 26,6% r/r więcej mieszkań, w tym deweloperzy +39,6%, a inwestorzy indywidualni +9,8% (73,3 tys.),

·     wydano o 22% r/r więcej pozwoleń na budowę, w tym wzrost dla rynku deweloperskiego o  28,8%, zaś w przypadku inwestorów indywidualnych o 10,2%,

·    rozpoczęte budowy innych mieszkań niż indywidualne oraz deweloperskie to 1,65% całości (3658 z 221,2 tys.) w tym w ramach budownictwa społecznego 1,14% (2517 z 221,2 tys.), zaś wśród mieszkań oddanych do użytkowania w 2024 r. (I-XI) inne niż indywidualne oraz deweloperskie stanowiły 2,98% (5332 z 178,8 tys.), w tym społeczne 1,35% (2422 z 178,8 tys.). Oznacza to, że budownictwo społeczne i komunalne długo jeszcze nie będzie stanowiło istotnej siły napędowej

2.    Z danych portalu Wielkiebudowloanie.pl wynika po 2024 r., że:

·      trend koniunktury w budownictwie jednorodzinnym nie uległ zmianie i systematycznie pogłębia się zapaść; wskaźnik po 2024 r. osiągnął poziom -55% przy skali -100 % do 200%, 0% jako wartości wyjściowej charakteryzującej poziom budownictwa odnotowany w 2012 roku oraz wartości 150% odnotowanej w 2017 r.,

·      w latach 2022 – 2024 spadek indywidualnych zamówień na budowę domów jednorodzinnych wyniósł łącznie 101,9% w stosunku do 2021 r. (gdzie w 2021 r. wskaźnik budownictwa jednorodzinnego wynosił nieco ponad 50%),

3.      Z danych portalu rynekpierowtny.pl wynika, że:

·     w okresie najsilniejszej dekoniunktury w budownictwie (2022 – 2024) średnia dynamika cen materiałów budowlanych wyhamowała praktycznie do zera,

·        w ujęciu rocznym listopad 2024/październik 2023 odnotowana dynamika zmian cen materiałów budowlanych wyniosła -1%,

4.     Z raportu Amron-Safin za III kwartał 2024 r. wynika, że:

·        liczba czynnych umów kredytów mieszkaniowych wyniosła niecałe 2,267 mln i była mniejsza o 1,08% r/r,

·        całkowite zadłużenie z tytułu kredytów mieszkaniowych wyniosło 423,910 mld zł i było wyższe o 2,19% r/r,

·        średnia wartość udzielonego w III kwartale kredytu ogółem wyniosła 421 695 zł i była wyższa o 8,69% r/r,

·        najwięcej zostało udzielonych kredytów pow. 500 tys. zł (27,5 %, wzrost o 5 % r/r) oraz w przedziale 200 – 300 tys. zł (21,01%, spadek o 1,08%),

·      średnie oprocentowanie kredytu mieszkaniowego w III kwartale wynosiło 7,8% i było niższe o 0,4% r/r, jednocześnie było niższe o 2,05% wobec III kwartału 2022 r. i wyższe o 4,88% wobec III kwartału 2021 r.,

·       średnie ceny transakcyjne 1 m2 mieszkania na wiodących rynkach (główne miasta) w III kwartale wzrosły od 10,81% (Łódź) do 24,03% (Kraków),

·        średnie ceny transakcyjne 1 m2 mieszkania w mniejszych miastach w III kwartale wzrosły od 12,41% (Gliwice) do 23,89% (Rzeszów),

5.    Wedle różnych źródeł koszty wybudowania nowego domu jednorodzinnego w 2025 r. o powierzchni 130 m2 pod tzw. klucz w zależności od metody budowy oraz standardu wykończenia mogą wynieść od minimum 650.000 zł do nawet 1.300.000 zł. Do tego należy doliczyć koszt wyposażenia oraz urządzenia domu,

6.   Z badania własnego (ankieta) przeprowadzonego za 2024 r. wśród małych producentów ceramiki budowlanej wynika, iż:

·       60% ankietowanych było zmuszonych zmniejszyć zatrudnienie,

·    20% ankietowanych odnotowało wzrost przychodu ze sprzedaży wyrobów wobec 2023 r., zaś 40% zmniejszenie przychodu, pozostali bez zmian,

·       80% ankietowanych odnotowało w 2024 r. wzrost kosztów prowadzonej działalności,

·       jako koszty o największym udziale ankietowani wymienili zakup nośników energii i paliw (90%), koszty zatrudnienia pracowników (90%), podatki i opłaty (70%) oraz środki zamorzone w niesprzedanym towarze (60%),

·      jako największą przeszkodę dla swobody i rozwoju prowadzenia działalności ankietowani wskazali ogólne wysokie koszty zatrudnienia (90%), kryzys w branży budowlanej (90%), wysokie podatki (70%), aktualne regulacje w zakresie składki zdrowotnej (60%) oraz skomplikowane i nieprzyjazne przepisy prawa (60%),

·       za ostatni rok koniunktury ankietowani wskazali na rok 2017 oraz 2020,

·     w zakresie oceny perspektyw dla funkcjonowania własnej działalności w 2025 r. największy odsetek ankietowanych wskazał na obawę pogorszenia perspektyw (30%) oraz całkowity brak przewidywań (30%),

·      w odniesieniu do spodziewanego rozwoju sytuacji w branży budowlanej w 2025 r. ankietowani obawiają się pogorszenia sytuacji (33,3%) oraz nie wyrażają żadnych przewidywań (33,3%),
w dalszej kolejności spodziewają się stagnacji (22,2%),

·       70% ankietowanych nie wie, jaką podejmie decyzję co do dalszego funkcjonowania
w przypadku utrzymania się kryzysu w branży budowlanej przez cały 2025 r.,

·     90% ankietowanych zeszło z poziomem przychodu netto ze sprzedaży wyrobów w 2024 r. do pułapu poniżej 2 mln zł, gdy dla lat 2021 – 2023 w tym przedziale plasowało się 58 – 66% ankietowanych.  

 

7.    Wzrost składki na ZUS dla JDG w latach 2020 – 2025 wyniósł 64%, z 1069 zł/msc do 1755 zł/msc, (dane za Adamem Abramowiczem).

Ciasteczka

Na naszej stronie internetowej używamy plików cookie. Niektóre z nich są niezbędne dla funkcjonowania strony, inne pomagają nam w ulepszaniu tej strony i doświadczeń użytkownika (Tracking Cookies). Możesz sam zdecydować, czy chcesz zezwolić na pliki cookie. Należy pamiętać, że w przypadku odrzucenia, nie wszystkie funkcje strony mogą być dostępne.