Znaczna część produktów dostępnych na rynku nie spełnia deklarowanych norm jakościowych. A to oznacza, że stanowią poważne zagrożenie.
Takie alarmujące wnioski wyłaniają się z badań jakości materiałów budowlanych przeprowadzanych przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego (GUNB) w latach 2016–2024.
Najbardziej niepokojące dane dotyczą materiałów termoizolacyjnych oraz systemów izolacyjnych – w 2024 roku aż 48% badanych próbek nie spełniło deklarowanych właściwości. To ogromny wzrost w porównaniu z wcześniejszymi badaniami. W 2023 r. było to 30%, a w 2022 – 37%. Równie niepokojące są wyniki próbek cementu, wapna budowlanego i innych spoiw hydraulicznych – aż 38% próbek było wadliwych (wzrost z 8% rok wcześniej). Złe wyniki zanotowano także dla wyrobów podłogowych i posadzkowych – 24% próbek wadliwych (18% w 2023), kruszyw – 33% próbek niespełniających norm, stali zbrojeniowej – wzrost liczby wadliwych próbek z 0% w 2022 do 19% w 2023.
Trzeba otwarcie powiedzieć, że są to kluczowe materiały dla procesów inwestycyjnych oraz późniejszego bezpieczeństwa użytkowania obiektów budowlanych. Także w kontekście spełniania przez nie wymagań niskiej energochłonności (materiały termoizolacyjne).
Sami przedstawiciele branży upatrują tak znaczącego pogorszenia wyników badania jakości wyrobów budowlanych w dążeniu producentów do obniżania kosztów produkcji poprzez stosowanie gorszej jakości surowców oraz optymalizowanie procesów produkcyjnych pod kątem wydajności i oszczędności, nie zaś podnoszenia jakości. To w efekcie daje produkt tańszy, ale gorszej lub mniej stabilnej jakości. Nie oznacza to, że wszyscy producenci idą w/w ścieżką, bowiem wielu krajowych wytwórców materiałów budowalnych jest świadomych, że jakość i bezpieczeństwo produkowanych wyrobów są kluczowe i nie mogą stanowić pola do kompromisu.
Innym problemem są importowane wyroby budowlane, które trafiają na krajowy rynek z krajów trzecich, najczęściej z krajów wschodnich oraz azjatyckich. Przy braku dostatecznej wiedzy oraz pewności co do stosowanych systemów ich produkcji, norm kontroli jakości, a także wobec ulegającej systematycznemu zmniejszaniu liczbie kontroli wprowadzonych do obrotu na krajowym rynku materiałów budowlanych odbiorca takich materiałów nie może mieć absolutnie żadnej gwarancji, jaką reprezentują jakość oraz bezpieczeństwo.
W kontekście wskazanego w raporcie GUNB trendu pojawiają się żądania natychmiastowego zwiększenia liczby kontroli rynku materiałów budowlanych pod względem ich jakości. Trudno takim oczekiwaniom odmówić zasadności. Wydaje się jednak, że istotna część aktywności kontrolnej powinna objąć obszar importowanych wyrobów budowlanych, gdyż istnieje obawa, że wśród nich wyniki kontroli pokazałyby jeszcze bardziej niepokojące dane.
